Czynności komornicze obrosły legendą. Zapewne każdy z Was czytał lub słyszał o głośnych egzekucjach, niebotycznych kosztach, czy też okradaniu dłużników pod płaszczykiem prawa. Uznałem, że w najnowszym artykule postaram się wyjaśnić jak wyglądają koszty komornicze i jakie zmiany zostały wprowadzone w tym zakresie w 2018 roku.
28 lutego 2018 roku sejm RP przyjął nową ustawę o kosztach komorniczych. Pełen tekst ustawy dostępny jest na stronie Internetowego Systemu Aktów Prawnych. Nowe przepisy jasno określają koszty różnych typów działań komorniczych i wprowadzają jednolite stawki dla tych czynności. Przepisy ustawy obowiązują od 1 stycznia 2019 roku.
Opłata egzekucyjna
Zacznijmy od tego, że ustawa jasno stanowi o tym, że opłaty komornicze są stałe (konkretna kwota określona w ustawie) lub stosunkowe (naliczane procentowo od należności). Opłaty nie podlegają podwyższaniu. Opłata egzekucyjna jest ściągana wraz z należnością główną i zwiększa jej kwotę.
W przypadku prowadzenia egzekucji świadczeń pieniężnych podstawowa stawka opłaty egzekucyjnej wynosi obecnie 10% od należności głównej i jest naliczana na podstawie egzekwowanej kwoty. Nowością jest stawka preferencyjna, która może zostać wykorzystana w sytuacji, gdy spłata całości (lub większości) zobowiązania nastąpi nie później jak przed upływem miesiąca od chwili doręczenia zawiadomienia o wszczęciu egzekucji. Preferencyjna stawka opłaty egzekucyjnej wynosi 3% od należności głównej.
Warto pamiętać o tym, że opłata egzekucyjna zwiększa zaległości. Oznacza to, że wcześniejsza spłata zadłużenia i skorzystanie z preferencyjnej stawki pozwala na szybsze spłacenie należności. Dodatkowo należy pamiętać o tym, że wpłacenie należności wierzycielowi z pominięciem komornika nie stanowi wyegzekwowanego świadczenia przez komornika. Oznacza to, że od tej kwoty komornik nie może naliczyć swojej prowizji.
Przy okazji opłat egzekucyjnych warto wspomnieć o tym, że ustawodawca wprowadził również kwoty minimalnego wynagrodzenia komornika:
- 150 zł – jeżeli dłużnik spłacił swoje zobowiązania w terminie i nie była konieczna egzekucja (np. z rachunku bankowego),
- 200 zł – jeżeli egzekucja wymaga zajęcia środków np. na rachunku bankowym lub została zakończona po wyznaczonym przez strony terminie,
- 300 zł – jeżeli egzekucja wymagała innych działań niż te opisane powyżej.
Dla egzekucji prowadzonych na nieruchomości lub jej części wprowadzono kwoty minimalne i maksymalne opłaty z czynności komornicze. Minimalna stawka wynosi 150 zł. Natomiast maksymalna kwota opłaty egzekucyjnej nie może być wyższa niż 50 000 zł.
Jeżeli egzekucja zostanie umorzona komornik pobiera opłatę w wysokości 5% od wartości wierzytelności. Koszt ponosi jedna ze stron i zależy to od sytuacji w jakiej doszło do umorzenia egzekucji. Umorzenie postępowania na wniosek dłużnika oznacza, że to on poniesie koszty opłaty. Natomiast wierzyciel zapłaci opłatę w sytuacji gdy to on zawrze porozumienie z dłużnikiem.
Pozostałe opłaty
Nowa ustawa wprowadza także opłaty, które są pobierane w przypadku bezpodstawnej egzekucji. W takiej sytuacji wierzyciel musi zapłacić komornikowi 10% wartości wierzytelności. To zabezpieczenie, które ma chronić dłużnika np. przed sytuacją w której wierzyciel działa na granicy lub poza prawem (np. wskazuje we wniosku inną osobę niż ta, która faktycznie jest wierzycielem, lub dług nie istnieje w świetle prawa).
Kolejną opłatą, która pojawia się w nowych przepisach jest opłata za wniosek o wszczęcie wydania rzeczy ruchomej. Każdy wniosek tego typu kosztuje 400 zł. Koszt ponosi wierzyciel.
Wniosek o wprowadzenie syndyka masy upadłościowej lub zarządcy majątku/nieruchomości wymaga również opłaty w kwocie 400 zł. Opłata jest pobierana od każdego wniosku, który zostanie złożony w sprawie. Koszt ponosi wierzyciel.
W zawodzie komornika na porządku dziennym są sprawy, w których dłużnicy utrudniają egzekucję. Mówimy tutaj o czynnym lub biernym utrudnianiu egzekucji. W takiej sytuacji komornik w świetle przepisów może naliczyć opłatę w wysokości 1000 zł. Podobna opłata jest naliczona w przypadku gdy komornik otrzyma polecenie od sądu aby osadzić dłużnika w areszcie.
Jeżeli dojdzie do wcześniejszej spłaty zobowiązania (nie później niż na 3 dni przed terminem wykonania tytułu) komornik zobowiązany jest zwrócić dłużnikowi 50% opłaty komorniczej.
Ustawa z 2018 roku doprecyzowuje również opłaty komornicze za poszukiwanie majątku dłużnika. Aktualnie komornik nalicza 100 zł za każdy złożony wniosek.
W przypadku gdy chcemy skorzystać z usług komornika podczas zabezpieczania spadku oznacza to, że po zmianie przepisów musimy liczyć się z kosztami na poziomie 400 zł za każdy złożony wniosek. Dodatkowo jeżeli komornik będzie dokonywał spisu masy spadkowej należy za to zapłacić 400 zł. Stawka odnosi się do jednego spisu.
W zależności od sprawy komornik może wykonać protokół stanu faktycznego majątku dłużnika. Ten dokument powstaje w momencie gdy komornik wchodzi np. do nieruchomości dłużnika i dokonuje oceny zastanego stanu rzeczy. Koszt takiego wpisu wg. nowych cen wynosi 400 zł.
1000 zł przyjdzie nam zapłacić jeżeli komornik będzie musiał zająć się wnioskiem o licytację. Mówimy tutaj o koszcie za jeden wniosek.
Wśród opłat pobieranych przez komornika są również koszty doręczenia pism. Opłata za doręczenie jednego pisma wynosi obecnie 40 zł.
Podsumowanie
Koszty komornicze zostały uregulowane i uproszczone. W tej chwili z góry wiemy ile będzie nas kosztować konkretna czynności komornika. Niektóre opłaty spadły a inne zostały podniesione. Dzięki temu (w zamyśle ustawodawcy) zarówno wierzyciele jak i dłużnicy będą zawczasu znać realne koszty czynności komorniczych. Podwyżki niektórych opłat mają również na celu lepszą ochronę dłużników oraz poprawę sytuacji wierzycieli.
Nie mam zamiaru oceniać zmian jakie zostały wprowadzone. Jednak pragnę zwrócić Twoją uwagę na to, że współpraca oraz „dogadanie się” z wierzycielem / dłużnikiem jest opłacane i pozwala na zaoszczędzenie realnych pieniędzy.
Photo by Fabian Blank on Unsplash